Sterkere hybride zorg in de Benelux: een pad naar gezondheidstransformatie

Hybride zorg − ooit niet meer dan een modewoord − is vandaag zo goed als klaar om de gezondheidszorg in de Benelux te transformeren. We spraken recent met Koen Kas, een prominente figuur binnen de zorginnovatie. Uit dat interview haalden we enkele waardevolle inzichten over de huidige stand van zaken rond de implementatie van hybride zorg, de bijhorende uitdagingen en kansen.

Bekijk HIER de volledige video 

Van modewoord naar implementatie

Koen Kas meent dat zowel Duitsland als de Benelux, en met name België, voorop lopen bij het erkennen van het potentieel van digitale technologieën in de gezondheidszorg. Hoewel de focus aanvankelijk lag op mobiele gezondheidstoepassingen, wint het concept van hybride zorg – de combinatie van digitale hulpmiddelen met menselijke interactie – aan populariteit. De COVID-19 pandemie benadrukte het belang van telegeneeskunde en hybride zorg, omdat mensen toen op zoek gingen naar zorgoplossingen waarbij ze niet fysiek naar de dokter hoefden te gaan.

Koen Kas merkt echter op dat de vele veelbelovende initiatieven vaak klein en geïsoleerd blijven. De grootste uitdaging ligt in het opschalen ervan tot een naadloos, nationaal systeem.

Belangrijkste obstakels voor het schalen van hybride zorg

Volgens Kas belemmeren verschillende grote obstakels de uitbreiding van hybride zorg. Allereerst is het noodzakelijk om het vertrouwen te winnen van zorgprofessionals, en in het bijzonder artsen. Traditionele gezondheidszorgpraktijken zijn sterk afhankelijk van persoonlijke consulten en tastbare medische dossiers. De overgang naar een model waarin digitale hulpmiddelen een substantiële rol spelen, kan op scepsis stuiten. Zorgverleners moeten overtuigd zijn dat deze tools niet alleen effectief, maar ook veilig zijn voor hun patiënten. Ten tweede verschilt het terugbetalingsmodel voor gezondheidsdiensten van land tot land en worden artsen in sommige landen onvoldoende gestimuleerd om digitale gezondheidstoepassingen te gebruiken. Hierdoor  vinden sommige zorgverleners dat de tijd en moeite die nodig zijn om deze tools te gebruiken niet voldoende worden gecompenseerd. 

En ten derde moeten gegevens die op afstand zijn verzameld naadloos worden geïntegreerd in medische dossiers zodat zorgverleners erop kunnen vertrouwen. Een dergelijke integratie is technisch uitdagend, maar ook essentieel als artsen beroep willen doen op digitale gezondheidstoepassingen.

Bovendien benadrukt Kas het belang van menselijke interactie in de gezondheidszorg. Hoewel virtuele zorg zeer effectief kan zijn, moeten we erkennen dat menselijk contact soms onvervangbaar is. Succesvolle hybride zorgmodellen combineren vaak de voordelen van digitale hulpmiddelen met menselijke begeleiding.

‘Bij patiëntenzorg kan je veel virtueel doen, maar soms hebben we net een menselijke stem, coaching en de impact van de mens nodig.’

Voorbeelden van succesvolle implementaties van hybride zorg op de lokale markt

Kas belicht voorbeelden van succesvolle hybride zorginitiatieven, zoals samenwerkingen tussen Comarch, de Diabetes Liga, de alarmcentrale Z-Plus en thuiszorgorganisatie i-mens. Deze samenwerking biedt de mogelijkheid om diabetespatiënten te monitoren met eenvoudige apparaten, waarbij de data vlot worden doorgestuurd naar zorgverleners. De betrokkenheid van patiëntenverenigingen, zoals de Diabetes Liga, is cruciaal bij het opschalen van dit soort initiatieven.

Patiëntambassadeurs en preventieve zorg

De adoptie van hybride zorgtoepassingen kan uitdagend zijn. Daarom stelt Kas voor om succesverhalen van patiënten te gebruiken en deze patiënten in te zetten als ambassadeurs om anderen te inspireren. Patiënten die de voordelen van hybride zorg hebben ervaren, kunnen de oplossingen aanprijzen en hun lotgenoten aanmoedigen om hen daarin te volgen.

‘Als we de eerste successen kunnen belichten, met echt bewijs dat patiënten er baat bij hebben en er bewust voor kiezen … dan zouden zij ambassadeurs kunnen worden en andere patiënten inspireren om het ook te proberen. Ik denk dat je zo de adoptie vergroot. Zet patiënten in als ambassadeurs.’

Bovendien benadrukt Koen het belang van preventieve zorg. Door mensen de tools en data te geven om hun gezondheid te monitoren voordat ze patiënt worden, kunnen gezondheidszorgsystemen vroegtijdig ingrijpen en ernstigere aandoeningen voorkomen. Deze aanpak is bijzonder relevant bij aandoeningen zoals diabetes en andere chronische ziekten. 

De rol van overheidsfinanciering en politieke bereidheid

Kas bespreekt een interessante ontwikkeling in België: de lancering van een burgergericht gezondheidsdata-platform. Dit platform biedt burgers de mogelijkheid om hun data privé én veilig op te slaan, waardoor derde partijen in de gezondheidszorg gepersonaliseerde diensten kunnen aanbieden. Het is een baanbrekend initiatief dat toont hoe de overheid innovatieve oplossingen in de gezondheidszorg wil ondersteunen.

Het succes van dergelijke initiatieven hangt af van politieke bereidheid en van financiering. Koen Kas gelooft dat de verschuiving naar preventie en hybride zorg economisch haalbaar is en dat het op termijn de druk op het gezondheidszorgsysteem kan verminderen door te focussen op het langer gezond houden van burgers.

“Als we kijken naar de uitgaven in de gezondheidszorg zien we dat we voor elke 100 euro minder dan 2 euro uitgeven aan preventie of voorspelling. We spenderen 99 euro aan de laatste 2 jaar van ons leven. Dat is niet houdbaar.”

Niet-gezondheidszorgspelers doen mee

Koen Kas wijst op de potentiële rol van spelers buiten de gezondheidszorg, denk bijvoorbeeld aan winkelgiganten zoals Best Buy die meestappen in het Amerikaanse zorgkader. Ze investeren in preventieve zorg voor ouderen en gebruiken data en technologie om de zorgverlening te verbeteren. Deze instroom van niet-traditionele spelers kan de innovatie in de gezondheidszorg versnellen, en zo enkele traditionele financiële hindernissen omzeilen.

Particuliere ondernemingen beschikken over de middelen en incentives om verandering teweeg te brengen. Ze kunnen investeren in technologie, data-analyse en preventieve zorg, wat de gezondheidszorg kan transformeren en helpen evolueren. Zo kunnen ze aanzienlijk meer reële positieve resultaten genereren, wat essentieel is om de weg te effenen voor een grotere transformatie.

De ideale toekomstvisie

De visie van Koen Kas gaat verder dan preventie en behandeling; het gaat over het benutten van menselijk potentieel. Hij gelooft in een een toekomst waarin digitale tools – aangedreven door generatieve AI – fungeren als mentoren die personen begeleiden naar hun volledige potentieel. In deze visie vervagen de grenzen tussen kunst, technologie en gezondheid en ligt de nadruk op persoonlijke groei en het opbouwen van een nalatenschap.

Hoewel AI het potentieel heeft om een revolutie in de gezondheidszorg teweeg te brengen, zijn ethische overwegingen essentieel. Koen ziet een toekomst voor zich waarin mensen vrijwillig hun data delen om hun gezondheid te verbeteren. Hij stelt echter voor om te starten met een open houding en personen zelf te laten bepalen wat ze privé willen houden. Het delen van gegevens wordt in deze context een middel om personen mondiger te maken en hun ervaringen met de gezondheidszorg te verbeteren.

Bekijk HIER de volledige interview